بهمن ۱۰, ۱۴۰۰
موزه موسیقی ایران یکی از موزه‌های تخصصی تهران است که در آن گنجینه های ساز قرار دارد .
شاید خیلی از هنرجویان آموزشگاه موسیقی شمال تهران تا کنون آنها را ندیده باشند.
اما در این مقاله قصد داریم شما را با تعدادی از این سازها آشنا کنیم.
موزه موسیقی ایران از نظر معماری، چیدمان و گنجینه یکی از زیباترین موزه‌های ایران است .
این مکان در خیابان مقصودبیگ نزدیک میدان تجریش قرار دارد.
در این موزه سازهای موسیقی ایرانی زیادی به نمایش گذاشته شده است.
دسته بندی بسیار خوبی در موزه برای هر نوع از سازها انجام شده است.
برای مثل سازهای زهی بخش مربوط به خود را دارند و سازهای کوبه‌ای در تالار جداگانه به نمایش در آمده‌اند.
وقتی که از این سازهای دیدن می‌کنید، در ذهن خود صدای آنها را تصور خواهید کرد
و به این فکر می‌کنید که ای کاش می‌توانستید نوای آنها را هم بشنوید.
بنای فعلی موزه در سال ۱۳۵۱ ساختمانی مسکونی بوده است
که پس از طرح تاسیس موزه‌ی موسیقی، به دلیل مناسب بودن محل و فضای کافی آن، از سال ۱۳۸۲ مورد بازسازی قرار گرفت .
پروژه‌ای در دانشگاه هیلدس‌هایم برای ایجاد بانکی اطلاعاتی و دیجیتالی کردن حدود ۲۰ هزار صفحه موسیقی تولیدشده در ایران در دست انجام است.
این پروژه با هم‌کاری موزه موسیقی ایران امکان‌پذیر شده‌است.
سالن نمایش سازها، گنجینه موزه، آرشیو صوتی و تصویری، کتابخانه تخصصی، کارگاه نمایش مراحل ساخت ساز و انبار نگهداری سازها از جمله بخش‌هایی‌ست که در این موزه می‌بینیم.
در سالن سازها، سازهای کوبه‌ای، بادی و زهی و سازهایی از نواحی مختلف ایران پیش چشم ما قرار گرفته که ساز متعلق به محمدرضا درویشی، آهنگساز و مولف دائرهالمعارف سازهای ایران و مجید کیانی، نوازنده سنتور از جمله آنهاست.
بخشی از سازهای موزه موسیقی به امانت در آن قرار دارد، بخشی از آنها به موزه اهدا شده و بخشی دیگر از سوی موزه خریداری شده‌اند.
سالن سازهای زهی و بادی که در طبقه همکف قرار دارد شامل دو بخش است؛
در بخش سازهای بادی انواع سازهای خودصدا، نی، نی‌لبک و سوتک‌ها
و در بخش سازهای زهی، سازهایی مثل زه مضرابی و آرشه‌ای را می‌بینیم .
در سالن سازهای کوبه‌ای هم انواع سازهای کوبه‌ای مثل تنبک و طبل به نمایش درآمده.
اینها را در طبقه همکف می‌بینم و اگر بخواهیم سازهایی متعلق به میرزا عبدالله، کیهان کلهر و محمد عشقی، از نوازندگان مطرح سنتور را ببینیم که به موزه اهدا شده، باید به طبقه دوم برویم.
آرشیو صوتی و تصویری موزه و کارگاه سازسازی از جالب‌ترین بخش‌های این موزه‌اند.
در بخش آرشیو صوتی و تصویری، آرشیوی که محمد علی گلشن ابراهیمی، گردآورنده آثار صوتی ایران به موزه اهدا کرده، قرار دارد که از کامل‌ترین مجموعه‌هاست.
وقتی در این بخش قدم بزنیم ممکن است صدای یکی از آهنگ‌هایی که با آن خاطره داریم را هم بشنویم و سکوت موزه هم به این شکل شکسته شود.
اما اگر بخواهیم خودمان هم دست به ساز شویم و ببینیم که سازها چطور ساخته می‌شوند، راهش رفتن به طبقه زیرهمکف و پا گذاشتن در کارگاه سازسازی‌ست.
چوبی که حشمت سنجری زمانی در دست می‌گرفت و ارکستر را با آن رهبری می‌کرد، ساعت و لباس‌هایی که متعلق به علی تجویدی بود، سنتوری که ملک حسین، روزی آن را می‌نواخت، حالا در بخش گنجینه موزه جا خوش کرده.
برای دیدن گرامافون و صفحه‌های قدیمی و کتابخانه تخصصی که شامل ۳۰۰۰ کتاب است هم باید وقتی را در نظربگیریم تا مبادا چیزی را از دست داده باشیم.
