در این مقاله از آموزشگاه موسیقی شمال تهران به برخی سازهای بادی پرداخته ایم که کم تر شناخته شده هستند و نسبت به سایر سازها شهرت کم تری دارند.
در گذشته دانستیم که سازهای بادی از آن دسته سازهایی هستند که صدا از طریق دمیده شدن هوا در آن ایجاد می شود.
در واقع این سازها دارای لوله یا مجرای تو خالی اند که یا با دمیدن نوازنده در دهنی و یا توسط دستان صدا ایجاد می کنند.
در سازهای بادی با نوسان هوا در لوله ها و با دریچه ها و دکمه هایی که در این لوله ها هستند گام موسیقی را تغییر می دهند.
سازهای بادی عبارتند از :
ابوا
باسون
بالابان
پیکولو
تاریا
ترومبون
ترومپت
توبا
توبای بایرویت
تویتوک (نی ترکمنی)
دودوک
دوزله (دونی)
زامپونیا
ساکسوفون
ساکسوفون سوپرانو
ساکسوفون آلتو
ساکسوفون تنور
ساکسوفون ملودی
ساکسوفون باریتون
ساکسوفون باس
ساز دهنی
سرنا
سوسافون
شمشال
شهنای
شیپور
هارمونیه
فاگوت
فلوت پیکولو
فلوت
فلوت آلتو
فلوت باس
فلوت ریکوردر
فلوگل هورن
قره نی
قشمه
کر آنگله
کر (ساز)
کرنای
نی انبان
هورن
یدی بوغون (نی ترکمنی)
لَله وا
ملودیکا
دیجریدو
سورنا
سورنا:
یک سازی بادی است که طول حدود ۴۰ سانتیمتر داشته و زبانچه ای دارد که از نی ساخته می شود.
این ساز دارای هفت سوراخ است و معمولا همراه با دهل نواخته می شود .
نوازندگان سُرنا و دُهل را معمولا در مراسم های عروسی، ختنه سوران، اعیاد مذهبی و در حاشی میدان های ورزشی و پهلوانی مشاهده کرده اید.
نی:
قدیمیترین آلت موسیقی است که از قرن ها قبل در سرزمین های مختلف به اشکال مختلف ساخته شده است.
این ساز همانطور که از اسمش پیداست از جنس خود نی و به اندازه های مختلف ساخته می شود.
در مورد تاریخچه آن گفته می شود که اعراب ساز بادی شبیه نی داشتند که آن را قصابه می نامیدند و آلت ناقصی بود و همین ساز بعدا جایش را به نی داد.
نی طبیعی ترین ساز بشر است که آن را «ساز چوپانان» نیز گویند.
زیرا چوپانان و گاوچرانان زمانی که گله ها را به چرا می برند برای مشغولیت خود نی می نوازند.
اروپائیان این ساز را کامل کرده به صورت دیگری درآوردند که آن را فلوت می نامند و در میان آلات بادیِ چوبی از همه خوش آهنگ تر است.
نی اروپایی یا فلوت در کلاس آموزش فلوت و نوع دیگر آن که کمی تغییر ساختاری داده است در کلاس آموزش فلوت ریکوردر تدریس می شود.
معرفی هارمونیه
سازی است بادی با لوله های صوتی که با پیانو شباهت دارد و با دمیدن باد توسط یک پُکه و وارد آوردن فشار بر روی دکمه های آن آواز می دهد.
تفاوت هارمونیه با ارگ این است که در اولی فشار هوا جریان را به سوی بالا می برد در حالی که در اُرگ به طرف پایین حرکت می نماید.
تاریخچه آن به سازی اروپایی می رسد که به گردن آویخته شده و دارای پرده و پُکه می باشد که آن را آکاردیون می نامند.
این ساز معمولاً ایستاده نواخته می شود.
هندی ها توانستند از روی همین ساز غربی سازی را اختراع کنند و بطور نشسته آن را بنوازند و نام آن را هارمونیه گذاشتند.
توصیه به هنرجویان علاقه مند به موسیقی این است در مورد تاریخچه و خصوصیات سایر سازها نیز اطلاعاتی داشته باشند.