آشنایی با خطوط حامل و نت های موسیقی

در مقاله پیش روی هنرجویان آموزشگاه موسیقی تهران مفاهیمی که برای شرکت در کلاس مبانی علمی موسیقی ضروری است مانند خطوط حامل نوشته شده است.

میدانیم که نت دايره يا بيضي کوچکي است که صداهاي موسيقي را با ان نشان مي دهند که داراي هفت اسم وهفت شکل و هفت صدا مي باشد.
ما براي نواختن هر سازي از نت استفاده ميکنيم که ما به طور کلي در موسيقي هفت نت داريم که عبارتند: 1 – دو 2- ر 3- مي 4- فا 5- سل 6- لا 7- سي

چون کشش صداهاي موسيقي يک اندازه و يکنواخت نيست بنابراين نتهاي موسيقي به اشکال مختلف درامده اند و هر کدام کشش صداي نت را از حيث مدت زمان کشش معين مي کنند.
نتها عبارتند از:

1- اولين نت از راست که با رنگ آبي مشخص است وداراي دو چنگک هست دولاچنگ نام دارد.

2- دومين نت از راست که با رنگ قرمز مشخص است وداراي يک چنگک هست چنگ نام دارد.

3- سومين نت از راست که با رنگ سبز مشخص است نت سياه نام دارد.

4- چهارمين نت از راست که با رنگ صورتي مشخص است نت سفيد نام دارد.

5- پنجمين نت از راست که با رنگ صورمه اي مشخص است نت گرد نام دارد.

آشنایی با مبانی موسیقی در آموزشگاه موسیقی تهران

همان طور که براي خواندن و نوشتن هر زبان الفبا و قواعدي وجود دارد براي خواندن و نوشتن موسيقي هم علامات و قواعدي وجود دارد که کليه صداهاي موسيقي را به وسيله آنها مي نويسند و مي خوانند.

5 خط حامل در موسيقي :

عبارتند از 5 خط مساوي و موازي که به فاصله هاي مساوي از يکديگر قرار دارند

چند نکته در مورد خطوط حامل :

1- خط اول حامل را از طرف پايين به بالا حساب مي کنيم يعني اولين خط پايين ترين خط است.

2- به وسيله خطوط حامل 11 نت(11 صدا) بطوريکه 5 نت روي خط و 4 نت بين خط و2 نت يکي در بالا ديگري در پايين حامل نشان مي دهند.

3 – زير و بم صداي موسيقي را به وسيله حامل نشان مي دهند به اين نحو که هر چه نتهاي موسيقي به طرف بالا حرکت مي کنند صداي انهانسبت به نت قبلشان زيرتر مي شوند و به عکس.

کشش یا ديرند :

با گوش کردن دقيق يک ملودي مي توان احساس کرد که اصوات ملودي گاه کوتاه تر و گاه کشيده تر ونيز در لحظه اي زير و در لحظه اي ديگر بم هستند .

کشش :

کشش يعني « زماني » که هر صداي موسيقايي ادامه مي يابد . مثلا اگر آرشه را مدت درازي روي سيم ويلن يا کمانچه بکشيم ، صداي حاصل البته کشيده تر از صدايي است که با کشيدن آرشه به مدتي کمتر پديد مي آيد .
در خط موسيقي ، کشش هاي متفاوت اصوات را با شکل هايي مشخص نشان مي دهند .

خواندن مقاله آشنایی با خطوط حامل و کلیدها به هنرجویان توصیه میشود.

ميزان :

در موسيقي نشانه هايي براي مشخص کردن دوره ها و تعداد ضرب در هر دوره و تشخيص همه نکته هاي وابسته وضع شده است .
هر دوره بوسيله خطي عمودي که حامل را قطع مي کند از دوره هاي پيش و پس از خود جدا مي شود .
محتواي ميان هر دو خط عمودي را ميزان ، و خط هاي عمودي را خط ميزان مي نامند.
بنابراين محتواي ميزان عبارت است از تعداد ضرب ها در هر دوره و جاي ضرب هاي قوي و ضعيف .به عبارت ديگر تعدادي نت که در يک ظرف زماني جاي مي گيرند ميزان را تشکيل مي دهند .

کليدها :

کليدها براي مشخص کردن اسامي نتها روي خطوط حامل قرار مي گيرند.

– کليدها بر سه قسم هستند:1- فا 2- دو 3- سل

– کليدها روي خط حامل قرار مي گيرند نه بين انها

– کليدها هميشه در سمت چپ حامل قرار مي گيرند.

– کليد فا :

هميشه روي خط سوم و چهارم حامل قرار مي گيرد.

– کليد دو :

هميشه روي خط اول و دوم و سوم و چهارم حامل قرار مي گيرد.

– کليد سل :

هميشه روي خط دوم حامل قرار مي گيرد.

خطوط اضافي يا حاملهاي فرعي خطوط تکميلي :

گاهي در بهترین آموزشگاه موسیقی اتفاق مي افتد که صداهاي موسيقي از حامل اصلي تجاوز ميکند و چون حامل اصلي براي نشان دادن کليه اصوات کافي نمي باشد بنابراين براي نشان دادن صداهاي زيرتر و بم تر به موازات خطوط حامل اصلي خطوط مقطع کوچکي به کار مي رود و صداهاي زير و بم را با ان خطوط نشان مي دهند.