آموزش نحوه کوک کردن سنتور

کوک کردن سنتور با استفاده از تیونر یکی از مشکلات هنرجویان کلاس آموزش سنتور است ،
و دلیل آن هم سیم های زیاد این ساز است که همیشه باعث میشود استاد و هنرجو زیاد علاقه ای به آموزش کوک سنتور در ابتدای آموزش ندارند.
در هر صورت برای نواختن بهتر یادگیری کوک سنتور بسیار ضروری است .

معمولا اساتید آموزشگاه موسیقی طبق صلاح ديد به طور متوسط ماهی يک مرتبه سنتور هنرجو را كوک می كنند.
جدا از مسئله حمل و نقل اين ساز كه برای همه و به خصوص برای نو جوانان كمي مشكل است .
حمل و نقل ساز از منزل شاگرد به آموزشگاه موسیقی شمال تهران و باالعكس در فصل گرما و سرما و با توجه به تجربه ي كمي كه هنرجويان در رابطه با چگونگي حمل ساز در شرايط كاملا بهينه را دارند زحمت كوك معلم را تا حدي بي اثر مي كند.

البته به این نکته دقت داشته باشید که اگر تيونر شما از نوعي است كه داراي علامت كرن مي باشد بهتر است از آن براي كوك ربع پرده ها استفاده نكنيد .
چرا كه اين علامت به شما ربع پرده ي گامهاي عربي را مي دهد نه فاصله ي ربع پرده ي ايراني.
حتياجي نداريد كه حتماً از تيونري استفاده كنيد كه داراي ربع پرده يعني علامت كرن باشد
بلكه با تيونر هاي معمولي كه فقط داراي اين دو علامت (ديز و بمل) هستند نيز قادر به كوك خواهيد بود.

آموزش کوک کردن سنتور در آموزشگاه موسیقی شمال تهران

سنتور را به حالت مايل بچرخانيد بطوريكه گوشيهاي سنتور درست مقابل دست راست شما قرار گيرند تا به آنها كاملاً مسلط باشيد.

تيونر را روي ميز قرار دهيد بطوريكه صفحه ي آن مقابل ديد شما باشد.

كليد كوك سنتور را در دست راست بگيريد.

دم مضراب را مطابق شكل، در دست چپ نگه داريد.

مثال ۱ اساتید کلاس آموزش سنتور

فرض كنيد مي خواهيم نت سل سيمهاي سفيد را كوك كنيم.

الف: سيم اول نت سل را دنبال كنيد تا گوشي مورد نظر را پيدا كنيد .

ب: با استفاده از كليد كوك، سيم مربوطه را كمي شُل كنيد .
اين كار به اين خاطر است كه اگر سيم مورد نظر به عللي بالا رفته باشد .
شما آنرا دوباره پايين بياوريد و مطمئن شويد كه براي كوك بايد سيم را آهسته آهسته و به نرمي سفت كنيد تا به نت اصلي برسيد.
اين كار احتمال پاره شدن سيم را نيز كم ميكند.

ج: حال با استفاده از دم مضراب سيم اول نت سل را به صدا در آوريد و به صفحه ي تيونر نگاه كنيد.
حرف لاتين نت سل G مي باشد .
اگر تيونر سل را نشان داد به مرحله ي چهارم برويد .
در غير اين صورت گوشي را كمي سفت كرده و دوباره سيم را به صدا درآوريد و به تيونر نگاه كنيد.
اين عمل را آنقدر ادامه دهيد تا به حرف G برسيد.

د: در اين مرحله عقربه تيونر را به سمت مركز هدايت كنيد تا عقربه روي عدد صفر قرار گيرد و چراغ سبز روشن گردد.
اگر عقربه پايين يا چپ بود گوشي را كمي سفت كنيد و اگر عقربه بالا يا راست بود گوشي را كمي شل كنيد تا حرف G با چراغ سبز حاصل گردد.

خالی کردن کوک سیم سنتور

نکته مهم: در آموزشگاه موسیقی شمال تهران به شما گفته میشود که خيلي تلاش نكنيد عقربه دقيقاً روي عدد صفر قرار بگيرد چون به دو دليل اين كار مشكلي است.
دليل اول: اين نوع دستگاه هاي تيونر خيلي دقيق نيستند .
دليل دوم: صدايي كه شما از سنتور ايجاد مي كنيد با اندكي صداي محيط به ميكروفن تيونر مي رسد.
بنابراين اگر عقربه در حدود عدد ۵- تا ۵+ قرار گيرد مطلوب است.
در واقع پيشنهاد مي كنم شما به چراغ توجه كنيد، اگر سبز شد كار تمام است و مي توانيد به سراغ سيم بعدي برويد.

حال سيم اول از سيمهاي نت سل كوك شده.
مابقي سيمهاي نت سل را نيز به همين ترتيب عمل نمائيد.

مثال ۲ اساتید کلاس آموزش سنتور

فرض كنيد ميخواهيم نت سي سيمهاي سفيد را كوك كنيم.
حرف لاتين نت سي B است.
اگر به كوك دستگاه شور دقت كنيد خواهيد ديد كه نت سي بايد بمل باشد.
يعني شما بايد به دنبال حرف B با علامت بمل بگرديد بدانيد كه نت سي بمل كمي پايين تر از نت سي بكار مي باشد.
پس شما بعد از اينكه مثل سابق اول گوشي را كمي شل كرديد
وقتي به آهستگي گوشي را سفت مي كنيد و هر بار سيم را به صدا در مي آوريد ابتدا به نت سي با علامت بمل مي رسيد تا به نت سي بكار.
بعد از آن به دنبال چراغ سبز باشيد.

اگر درباره انتخاب سنتور مردد هستید بهتر است مقاله مروری بر ساز سنتور را بخوانید

مثال ۳ اساتید کلاس آموزش سنتور

فرض كنيد ميخواهيم نت لا سيمهاي سفيد را كوك كنيم.
اين نت كرن است، براي بدست آوردن آن شما اول به دنبال نت لا (A) با علا مت بمل باشيد .
هنگامي كه نت لا بمل را كوك كرديد براي گرفتن لا كرن لازم است عقربه را حدوداً بين اعداد ۳۰+ تا ۴۰+ قرار دهيد.

پس در نتيجه دانستيم لا كرن كمي بالاتر از لا بمل است.
در حقيقت نتهاي داراي علامت كرن همگي جايي كوك مي شوند
كه اولاً علامت بمل براي آن نت بر روي صفحه ي تيونر نمايان است
و ثانياً عقربه روي اعداد ۳۰+ تا ۴۰+ قرار دارد و نتيجتاً چراغ قرمز را مشاهده خواهيد نمود.

علت اينكه چرا كرن بين اين اعداد واقع است يكي تجربه شخصي خودم در كار با تيونر است .
دوم اينكه اصولاً نتهاي كرن دار در موسيقی ما جای صد در صد دقيقی ندارند
و شما نهايتاً در آينده بايد با اتكا به گوش خود كوك كنيد .
اما فعلاً بين آن اعداد را اگر كوک كنيد كرن تقريبی را بدست خواهيد آورد.