پرده واحد اندازه گیری فواصل فیزیکی در موسیقی در آموزشگاه موسیقی شمال تهران است.
همانطور که در زندگی روزمره برای اندازه گیری مسافت از واحدهایی نظیر متر و سانتی متر استفاده می کنیم در موسیقی نیز برای اندازه گیری مسافت از واحد پرده و نیم پرده استفاده می شود.
تعریف پرده در هر ساز متفاوت است مثلا در پیانو از هر کلید سفید تا کلید سفید بعدی را یک پرده و از هر کلید سفید تا کلید سیاه بعدی را نیم پرده گویند و یا در گیتار از هر فرت تا بعدی را نیم پرده و تا 2 فرت بعدی را یک پرده گویند.
نیم پرده یک فاصله در موسیقی است که نیمی از یک پرده است.
نیم پرده کوچک ترین فاصله ای است که در موسیقی کلاسیک استفاده می شود.
در اعتدال مساوی که روش رایج کوک کردن سازها در دوران معاصر است، هر نیم پرده ۱۰۰ سنت اندازه دارد و تمام نیم پرده ها هم اندازه هستند.
در نظام کوک خالص اندازه نیم پرده ها ثابت نیست و نیم پرده های متفاوتی به دست می آیند.
دو نوع نیم پرده در موسیقی وجود دارد اول نیم پرده دیاتونیک و دوم نیم پرده کروماتیک.
در مقاله پیشین با تعریف نیم پرده کروماتیک آشنا شدیم و این مقاله به بررسی نیم پرده دیاتونیک اختصاص دارد.
تعریف نیم پرده دیاتونیک در کلاس آموزش پیانو
گام دیاتونیک گامی است که از پنج پرده و دو نیم پرده تشکیل شده که در آن، نیمپردهها بیشترین فاصله را از یکدیگر دارند.
از آن جا که فاصله میان درجه ها در گام های دیاتونیک یک دست و برابر نیست، و از آن جا که الگوی قرار گرفتن این فاصله ها در هر گونه با گونه دیگر متفاوت است، این گروه انواع گوناگونی را دربر می گیرد.
در یک رده بندی کلی، گام های مزبور به دو رده بزرگ تقسیم می شوند.
رده یکم، آن دسته از گام ها را شامل است که فاصله میان درجه های متوالی آنها از فاصله های دوگانه پرده و نیمپرده تشکیل یافته باشد .
در این رده معمولا فرض بر این است که هر پرده درست دوبرابر هر نیم پرده بوده و هر اکتاو، در مجموع از دوازده نیم پرده برابر متشکل است.
به فواصل نیم پرده ی بین دو نت غیر هم اسم نیم پرده دیاتونیک می گوییم.
برای نمونه به فاصله ی بین سی و دو یا بین ر دیز و می نیم پرده دیاتونیک می گوییم.
در تشکیل این فاصله ما هیچ زمان از دو نت موسیقی هم اسم به کار نمیبریم به طور نمونه نت های موسیقی دو و دو دیز با اینکه نیم پرده با یکدیگر فاصله دارند ولی نیم پرده دیاتونیک نمی باشند به این دلیل هم اسم هستند.
دانگ یا تتراکورد ترکیبی از چهار نت پی در پی است که حدود آن یک فاصله چهارم درست را تشکیل بدهد.
هر گام دیاتونیک شامل دو دانگ است که به وسیلهٔ یک فاصلهٔ دوم بزرگ از هم جدا شدهاند.
گام ماژور گامی دیاتونیک است که در آن فاصله تمام درجهها یک پرده است به جز فاصله بین درجه سوم و چهارم و فاصله بین درجه هفتم و هشتم، که نیم پرده هستند.
گام ماژور استوار شده بر روی نت دو به صورت دو-ر-می-فا-سل-لا-سی-دو است.
گام مینور طبیعی گامی دیاتونیک است که در آن فاصلههای نیم پرده، به ترتیب بین درجه های دوم و سوم و درجه های پنجم و ششم قرار گرفته اند.
گام مینور طبیعی بر روی نت لا به صورت لا-سی-دو-ر-می-فا-سل-لا است.
این گام در واقع متناظر با گام ماژور دو است که از نت ششم شروع شده و تا هشت درجه دنبال شده باشد.