آشنایی با ساز قانون

قانون سازی زهی زخمه ای است و در کلاس آموزش تنبک با آن آشنا خواهید شد.
این ساز شکلی متفاوت با ساز های دیگر و ساختاری پیچیده دارد .
این ساز در ایران استفاده ی بسیار داشته اما اکنون تقریبا فراموش شده است ولی در اوز کشور ترکیه و کشور های عربی بسیار از آن استفاده کرده و از صدای زیبا و درخشانش بهره می برند.
خیلی ها بر این باورند که این ساز عربی است و خیلی های دیگر اعتقاد دارند این ساز ایرانی است.
مدرک مستحکمی برای اثبات دعوی هیچ یک از دو طرف در دست نیست .
اما یک نکته در این بین بسیار حایز اهمیت است آن هم این که، هم اعراب و هم ترک ها قانون را بسیار زیبا تر از ایرانی ها می نوازند.
این که این ساز از کدام نقطه بر آمده و خاستگاهش کجا بوده مهم نیست.
بلکه این مهم است که چه کشوری و چه کسانی بهترین استفاده را از این ساز می برند و کدام یک قدرت حقیقی این ساز را به نمایش می گذارند.
در پاسخ باید گفت: همه، بجز ما ایرانی ها.
به هر روی این ساز وسعت صوتی بسیار زیادی دارد و در هر ارکستری می تواند بسیار کار آمد باشد.

بررسی شکل ظاهری قانون در آموزشگاه موسیقی شمال تهران

قانون به شکل یک ذوزنقه ی قائم الزاویه است.
بلندترین ضلع با طول بیشتر از یک متر نزدیک به نوازنده قرار می گیرد و کوتاهترین آن، موازی با ضلع قبلی، دور از او قرار دارد.
ضلع سمت راست به طول تقریبی چهل سانتیمتر قا ئم به هر دو ضلع موازی بوده و ضلع سمت چپ اضلاع موازی را به طور مورب قطع می کند.
در سمت راست ساز حفره ای به شکل مربع مستطیل با ابعادی حدود چهل در پانزده سانت برای خروج صدا تعبیه شده .
روی آن را با پوستی یک یا چند تکه می پوشانند. جنس قانون بجز پوست مذکور تماما از چوب است.

این ساز مانند جعبه ایست و بین صفحه ی رویی و زیری را پل هایی پر کرده اند که این دو صفحه را به هم متصل کرده و در جنس صدا نیز تاثیر می گذارند.
قانون خرکی کوتاه و یک تکه دارد که با پایه هایی به پوست متصل هستند.
تعداد هفتاد و هشت سیم در پشت این خرک تثبیت شده و بعد از گذر از آن وارد دستگاهی می شوند که برای کوک موقت در روی ساز تعبیه شده است. و به سرعت کوک هر نت را تا یک و نیم پرده تغییر می دهد. بعد ازس خروج از این دستگاه، سیم ها در سمت چپ ساز به گوشی های خود متصل می شوند.

قانون را زخمه ای شبیه ه انگشت دانه که از جنس برنج است می نوازند این انگشت دانه در انگشت اشاره ی هر دو دست قرار می گیرد
و با کمک گرفتن از تکه استخوانی شبیه به ناخن که در روی آن« قرار گرفته، نوازنده به سیم ها زخمه می زند.

هر نت قانون را سه سیم تولید می کنند بنا بر این تعداد اصواتی که یک قانون می تواند بوجود بیاورد بیست و شش نت است .
که برای این بیست و شش نت ازهفتاد و هشت سیم استفاده می شود.
برای نت نویسی قانون از دو حامل با کلید های G و F درست مانند پیانو استفاده می کنند. وسعت صدای این ساز بدین صورت است.
از نت F زیر خط اول در کلید Fتا نت C روی خط دوم اضافه در بالای حاملی با کلید G .

نوازنده این ساز را به شکلی در مقابل خود بر روی میزی مخصوص قرار می دهد که ضلع باند تر در مقا بلش و ضلع کوتاه تر به دور از او قرار بگیرد.
سپس با زخمه آن را می نوازد.