به نقل از ویکی پدیا فارسی سازدهنی یا هارمونیکا جزو سازهای بادی است
و در خانوادهٔ سازهای زبانه آزاد قرار می‌گیرد.
تولید صوت در این نوع سازها نتیجه ارتعاش یک زبانه از جنس فلز است که تنها یک سر آن به بدنه ساز متصل شده
و انتهای دیگرش می‌تواند آزادانه حرکت کند.
به ارتعاش درآمدن این زبانه‌ها در اثر عبور جریان هوا موجب تولید صدای ساز میشود.
از سایر سازهای این خانواده می‌توان ملودیکا ، کنسرتینا و آکاردئون را نام برد.
شاید برخی مواقع متوجه شباهت موجود بین صدای سازدهنی و آکاردئون شده باشید.
این شباهت در جنس صدا، در واقع به خاطر شباهت در ساختمان این سازها و نحوه تولید صوت در آنها است.
انواع ساز دهنی در بهترین آموزشگاه موسیقی تهران
انواع مختلف هارمونیکا بطور ریز:
۱) کروماتیک
۲) دیاتونیک
۳) ترمولو
۴) اکتاو
۵) ارکسترا
سازدهنی دیاتونیک
معمول ترین سازدهنی برای سبک های پاپ ٬ بلوز و فولک دیاتونیک میباشد.
به خاطر استفاده گسترده از این نوع سازدهنی در موسیقی بلوز ، به آن سازدهنی بلوز نیز گفته می شود.
سوراخ های این سازدهنی حالت دو ردیفه ندارد و هر سوراخ سازدهنی هم با عمل دمش و هم با مکش به صدا در می آید.
به این نوع سازدهنی ، سازدهنی دیاتونیک استاندارد نیز گفته می شود یعنی سازدهنی دیاتونیک ۱۰ سوراخه با کوک ریشتر و با گام ماژور.
به لطف وجود تکنیک بندینگ ، نوازنده می تواند برخی از فواصل نیم پرده را نیز که در حالت عادی جزو نت های سازدهنی دیاتونیک نیستند اجرا نماید
و در واقع استفاده از این تکنیک برای نواختن سازدهنی دیاتونیک امری بسیار متداول می باشد که نت های گام کروماتیک را بر روی سازدهنی دیاتونیک بنوازد .
البته این تکنیک از تکنیک های پیشرفته نوازندگی محسوب می شود که تسلط یافتن بر آن قدری دشوار است.
سازدهنی دیاتونیک یک انتخاب عالی برای مبتدی هاست و بیشتر مربی ها سازدهنی ۱۰ سوراخه دیاتونیک را برای شروع توصیه میکنند.
سازدهنی کروماتیک
در این نوع سازدهنی هم مانند سازدهنی دیاتونیک یک ردیف سوراخ وجود دارد
و هر سوراخ سازدهنی هم با دمش و هم با مکش به صدا در می آید .
اما مهمترین ویژگی سازدهنی کروماتیک وجود اسلاید است : تیغه ای فلزی و دراز که در پشت قطعه دهنی سازدهنی قرار می گیرد .
یک انتهای این تیغه فلزی که حالت گرد و برجسته دارد شستی نامیده می شود که معمولا در سمت راست سازدهنی قرار دارد. وقتی نوازنده انگشتش را بر روی این شستی قرار دهد و آن را به سمت مخالف فشار دهد ، نت حاصل از تمام سوراخ های سازدهنی نیم پرده بالاتر می رود . سازدهنی کروماتیک قادر به تولید صدا و تاثیر بسیار قوی است و بسیاری از نوازندگان بلوز هارپ از کروماتیک ها برای تولید تن های قوی استفاده کردند. نوازندگی با کروماتیک سختتر از سازدهنی دیاتونیک است، پس ما به مبتدی ها توصیه میکنیم از یک سازدهنی دیاتونیک کار خود را آغاز کنند. اگر کارتان را از ساز دهنی دیاتونیک شروع کنید باعث میشود که راحتتر به سازدهنی کروماتیک برسید.
سازدهنی ترمولو در کلاس آموزش هارمونیکا
بارز ترین ویژگی ظاهری این نوع سازدهنی سوراخ های دو ردیفه آن است.
در سازدهنی ترمولو هر سوراخ سازدهنی تنها با عمل دمیدن هوا یا مکش هوا صدا تولید می کند
ارتعاش همزمان زبانه ها یا تیغه های فلزی این دو سوراخ که با اختلاف اندکی نسبت به یکدیگر کوک شده اند صدای دوگانه و لرزانی تولید می کند که با عنوان Tremolo Effect از آن یاد می شود.
این ساز دهنی در موسیقی های پاپ و راک آسیایی استفاده میشود.
آشنایی با سازدهنی های ویژه
اگرچه این سازدهنی ها نسبت به انواع معمول کمتر رایج هستند اما در گروههای سازدهنی و ارکست ها بسیار محبوب هستند.
در اینجا یک مرور مختصر بر آنها میکنیم:
هارمونیکای آکورد
این سازدهنی ها معمولا ابزارهای نسبتا بزرگی هستند که میتوانند ۴۸ آکورد مختلف را تولید کنند.
سازدهنی کورد در گروههای سازدهنی، ریتم و ملودی را فراهم میکند.
هارمونیکای ارکستر در کلاس آموزش سازدهنی
این ساز دهنی برای نواخته شدن در گروههای سازدهنی ساخته شده است و دامنه ی مختلفی از گام های صدا را دارد.
معرفی سازدهنی Going electric
گروههای بلوز در دهه ی ۱۹۵۰ به طور فزاینده ای الکتریکی شدند،
نوازندگان هارپ شروع به استفاده از میکروفن های ارزان با عناصر کریستالی کردند
که برای پلیس ها و تاکسی ها طراحی شده بود.
آنها این میکروفن ها را به گیتار و تقویت کننده های باس متصل میکردند
سپس با تکان دادن دستشان در اطراف هارپ و میکروفن صدای ضخیم و تحریف شده ای ایجاد میکردند.